Spelen is overleven

Buiten spelen is binnen één generatie met 71 % afgenomen. Obesitas en depressie bij kinderen nemen toe. Volwassenen voelen steeds meer werkstress en arbeidstevredenheid neemt af. Komt dit omdat we tegen onze natuur ingaan? Is er te weinig tijd voor plezier, wordt er te weinig gespeeld?

De laatste tijd komt er steeds meer aandacht voor de waarde van spelen. Onderzoek wijst uit dat spelen van evolutionair belang is. Zodra er aan de basisbehoeften is voldaan (voldoende eten, rust en veiligheid) gaan mens en dier spelen. Al zolang ze bestaan. Spel is iets dat de natuur blijkbaar belangrijk genoeg vond om eeuwenlang van generatie op generatie door te geven. Wat is dan het nut van spelen?

Dr. Stuart Brown, psychiater en klinisch onderzoeker, heeft hierover een interessant boek geschreven waaruit ik hier vrijelijk citeer. Het boek heet: Play, how it shapes the brain, opens the imagination and invigorates the soul. Aanrader!

Ten eerste is spelen plezierig. De mens kiest waar mogelijk voor plezier en voor het vermijden van pijn. Wat zou het leven zijn zonder spel: zonder sport, boeken, films, kunst, muziek, grappen, drama, flirten, dagdromen, komedie, ironie? Waarom zingen vogels, waarom dansen mensen? Omdat het leuk is. Spel geeft energie, maakt het leven lichter, zorgt voor meer optimisme, biedt nieuwe mogelijkheden, geeft ons het gevoel dat we leven.

Daarnaast is spelen nuttig. Uit onderzoek blijkt dat er bij zoogdieren een sterke positieve link is tussen het vermogen te spelen en de grootte van het brein. Er is een correlatie met de frontale cortex, het onderdeel van het brein waar planning en organisatie plaats vindt.
Spelen geeft ons de gelegenheid belangrijke vaardigheden te oefenen zonder dat ons leven er op dat moment van afhangt. Het bereidt ons voor op het leven. Spel vormt het brein, zorgt ervoor dat we ons leren aanpassen aan veranderende omstandigheden, dat empathie zich ontwikkelt, net als creativiteit, oplossingsgericht denken en innovatief vermogen. Het leert kinderen hoe de wereld in elkaar zit, hoe sociale relaties werken, ze ontwikkelen hierdoor emotionele intelligentie.

Spelen is ook bij volwassenen geen tijdsverspilling. We gaan door zes processtappen tijdens spel: verwachting, verrassing, plezier, begrip (nieuwe kennis), kracht (het beheersen) en evenwicht. Spel geeft volwassenen de mogelijkheid nieuw gedrag te oefenen, nieuwe denkwijzen uit te proberen en geeft nieuwe inzichten. Samen spelen geeft plezier en zorgt voor emotionele verbinding. Spelen is een basisvereiste voor gezondheid, welzijn en voor wat het betekent mens te zijn.

Nu speel ik in mijn werk al behoorlijk veel (rollenspel, theatersport), maar ook tussendoor is spelen waardevol. Voor de sfeer, de lol, de verbinding. Voor een online training van Have Fun in Sales namen we laatst een aantal telefonische verkoopgesprekken op. Superleuk om te doen, maar met een serieuze insteek. Tijdens een pauze hadden collega Majanka en ik behoefte ons even uit te leven. Dit werd opgenomen, zie bijgaand filmpje. Daarna konden we er weer helemaal fris tegenaan.

Laten we vaker samen spelen!

Stop met zelftwijfel

‘Iedereen heeft een leuk leven en een leuke baan, behalve ik’ of  ‘Al mijn collega’s weten meer dan ik’ of ‘Het lijkt wel of ik de enige ben die dit niet kan’ of ‘Wat heb ik nou eigenlijk te melden?’

Zelftwijfel is niet bevorderlijk voor je welzijn. Zelftwijfel kan er voor zorgen dat je je niet durft te laten zien of horen en dat je anderen geen deelgenoot maakt van je talenten. Ja, je hebt talenten. Iedereen heeft talenten. En als jouw talenten op een ander terrein liggen dan die van anderen, dan is dat juist mooi, je bent uniek. 

Ik sprak laatst een vrouw die zichzelf vervreemd voelde van haar collega’s, alsof ze een andere taal sprak. Zij wist namelijk de verbinding met mensen te maken op operationeel niveau, terwijl haar collega’s met name expert waren en op strategisch, meta-niveau, dachten. In plaats van zichzelf te waarderen om haar uitzonderlijke, voor de organisatie zeer bruikbare en prachtige talent, voelde ze zich dom en werd ze er onzeker van. Juist doordat ze zich wist te onderscheiden, sloeg de zelftwijfel toe. 

De kans is groot dat ze deze zelftwijfel uitstraalt en vervolgens van alle kanten bevestigd krijgt. Als je namelijk niet in jezelf gelooft, waarom zou een ander dat doen?

Ik nodig je van harte uit niet te berusten in zelftwijfel, maar deze te onderzoeken. Waar baseer je dit idee eigenlijk op?

Er kunnen verschillende redenen of oorzaken zijn voor zelftwijfel. Deze kan bijvoorbeeld ontstaan doordat:

• Je je hele leven (of jeugd) te horen hebt gekregen dat je het niet goed deed, niet goed genoeg was. Dat is per definitie niet waar. Als je anders had gekund, had je dat wel gedaan. Je bent oké zoals je bent en hebt gedaan wat je kon, op ieder moment van elke dag. 
• Dat er altijd meer op fouten werd gelet dan op de dingen die je goed deed. ‘Je had er acht fout’ in plaats van ‘Je had er twee goed’. 
• Je zelf ook slechts let op wat er mis is, in plaats van wat er allemaal goed gaat. 
• Je de neiging hebt jezelf te vergelijken met mensen die het ‘beter’ doen dan jij, in plaats van te letten op mensen die het ‘minder goed’ doen dan jij. Het gras is minder groen bij de andere buren.
• Je geneigd bent in zwart/wit termen te denken. Eén gebeurtenis of opmerking zie je onterecht als bewijs dat ’alles altijd’ mislukt. 
• Je in een ‘loop’ terecht bent gekomen van zich oneindig herhalende negatieve gedachten, je innerlijke kritische stem. Besef dan dat je deze stem kunt tegenspreken. Onderzoek bijvoorbeeld die stem met het G-schema (gebeurtenis-gedachten-gevoelens-gedrag-gevolg) en bedenk alternatieve gedachten. 
• Je vindt dat je minder ervaring of kennis hebt dan een ander. Bedenk dan dat iedereen ooit eens is begonnen met werken, leren of waar het dan ook over gaat. Zet gewoon de eerste stap en met de tweede stap heb je alweer meer ervaring.
• Andere talenten of eigenschappen meer gewaardeerd worden dan de jouwe. Onderzoek eerst of dit wel waar is. Bedenk vervolgens hoe interessant eenheidsworst is. Wees trots op wie je bent, ga juist op zoek naar je onderscheidende vermogen. Als het echt waar is dat jouw eigenschappen niet gewaardeerd worden, zoek dan naar een omgeving die dat wel doet. Die is er namelijk.
• Je denkt dat je de beste moet zijn. Er zijn maar weinig mensen echt de beste in iets. Waar iedereen wel de beste in is? Zichzelf zijn. 

Zie zelftwijfel niet als iets vanzelfsprekends, als iets dat bij je hoort. Onderzoek het. Je mag best kritisch zijn, maar wees dan ook kritisch op je zelfkritiek. Zo erg is het echt allemaal niet. 

PAD 2017

Nederland zucht en steunt. Polarisatie lijkt wel het meest gebezigde woord van de laatste tijd. Ook ik kan goed doemdenken en me druk maken over zaken waar ik niet of nauwelijks invloed op heb. Dat vreet onnodig energie en dat wil ik niet meer.
Met de start van een nieuw jaar is het tijd voor goede voornemens. Voor 2017 is dit PAD geworden:

• Positief zijn
• Accepteren
• Dankbaar zijn

Positief
We zijn zo gefocust op negatief nieuws dat we het positieve nieuws uit het oog verliezen. Dat is gewoon. Mooi toch, dat het gewoon is. Laten we dit nou eens een keer waarderen. Er is zo vaak een positieve kant aan zaken te ontdekken. Dit lijkt misschien een ontkenning van het negatieve, maar het is 'slechts' een ander perspectief, de andere kant van de medaille. Het is óók waar. En als het klopt dat waar je aandacht aan geeft, groeit, dan vind ik het een beter plan om naar de positieve zaken te kijken.

Accepteren
Accepteren klinkt misschien als berusten, dat bedoel ik niet. Accepteren wil zeggen dat een situatie zich voordoet en ik actief kijk wat ik met deze situatie kan. Heb ik er invloed op? Heeft het invloed op mij? Ik ga na wat ik kan en wil doen, bewust, en doe dat. En als ik niets kan doen, dan accepteer ik het ook.
Als ik bijvoorbeeld een lekkere rustige avond wil en ik heb een verplichting, dan kies ik voor een van beide opties en accepteer die. Ik ga niet tijdens die verplichting balen dat ik niet thuis zit of thuisblijven en me schuldig voelen dat ik niet ga.

Dankbaar
Er is zoveel om dankbaar voor te zijn. Dat ik in Nederland woon, de hoeveelheid vrijheid die ik heb, een dak boven mijn hoofd, eten en drinken, vrienden, fijn werk, een gezin, de zon die schijnt of juist de mist die me omhult. Het is makkelijk om het te vergeten, maar in 2017 sta ik er bewust steeds weer bij stil.

Het jaar is nog vers, goede voornemens slijten snel, maar ik merk nu al dat het me helpt en ik wil het volhouden. Door op elk moment dat me een negatieve gedachte of een rotgevoel bekruipt even aan dit PAD te denken. Fijn 2017!